ΥΜΝΟΣ ΣΤΗ ΜΑΝΑ
Του Βασίλη Αποστολάκη
Από τη γέννηση ενός ανθρώπου, δημιουργείται, μεταξύ Μάνας και παιδιού, μία δυαδική σχέση, η οποία παραμένει αναλλοίωτη μέχρι να τον καλέσει ο Θεός και να επιστρέψει στη γη «… εξ ης ελήφθη», μας επισημαίνουν οι επιστήμονες.
«… Μάνα κράζει το παιδάκι, Μάνα ο Νιος και Μάνα ο Γέρος, Μάνα ακούς σε κάθε μέρος, αχ! τι όνομα γλυκό…», γράφει ο ποιητής.
Μάνα! Έννοια ιερή. Η ιερότητά της θα παραμείνει ανά τους αιώνες. Έχει υμνηθεί από πολλούς καταξιωμένους ποιητές και πεζογράφους και θα υμνείται πάντοτε, γιατί και μόνο που προφέρεται, προκαλεί ρίγη συγκίνησης διαχρονικά και σε κάθε ηλικία.
«Τη Μάνα μας εικόνισμα, δίπλα στην Παναγία, θα προσκυνούμε μια ζωή, σα να ‘τανε αγία», έπλεξε με το δικό του ξεχωριστό ποιητικό λόγο ο Ζαχαρίας Κ. Βολτυράκης (Σταυρωμένος).
Τα λόγια του, λόγια ψυχής, ενέπνευσαν, συγκίνησαν και τα δανείστηκαν Γιος και Κόρη όπου τα αφιέρωσαν στην ιερή μνήμη της Μάνας τους και τα διαβάζομε στο αιώνιο σπίτι της Μάνας, κοιμητήριο της γενέθλιας γης του υπογράφοντα.
Ένας άλλος χαρισματικός άνθρωπος και σπουδαίος ποιητάρης, ο Γεώργιος Σταματίου Κιαγιάς «Σταματογιώργης» (Λιβάδια), όταν το Μάρτιο 2016 αποχαιρετούσε τον πατέρα του και τον προέπεμπε στο αιώνιο ταξίδι, αναφέρθηκε και στη Μάνα του Γαρυφαλιά, η οποία είχε κληθεί από το Θεό ενωρίτερα.
Είπε, έμπλεος από συγκίνηση:
«- Χαιρετισμούς στη Μάνα μας να πεις πολλούς πατέρα,
απόψε, που θα σμίξετε στην πρώτη σας βεγγέρα.
– Ε, Θεέ μου, πώς αναζητώ τη μυρωδιά σου Μάνα,
απ’ όντε μου τη στέρησε η νεκρική καμπάνα.»
Ένας διαπρεπής επιστήμονας (ιατρός-παθολόγος Δρ. Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών) και σπουδαίος άνθρωπος, ο Ιωάννης Γ. Μελαδάκης (Ασή-Γωνιά), στον ευχαριστήριο λόγο του προς το Σύλλογο του χωριού του, για τη βράβευσή του, θα αναφέρει για τη Μάνα: «Πήρα το μοιρολόι της Μάνας μου για το δικό της Γιο. Πήρα το μοιρολόι και της άλλης Ασηγωνιώτισσας, κείνης που σουρομαδιέται και δέρνεται και κοπανιέται και χτυπά τα μεριά και την κεφαλή της και θρηνεί το χωρισμό του αγαπημένου.»
Ο αλήστου μνήμης εξαίρετος επιστήμονας Ιατρός (παθολόγος) Μιχάλης Ιωσήφ-Βασιλικής Καυκαλάς (Ρέθυμνο 25-6-1933. Αθήνα 9-6-1999), με κύρος, αρχοντιά και αξιοπρέπεια, έγραψε ένα ποίημα «Ας είχεν έζηες Μάνα μου», το οποίο περιέχεται στη συλλογή ποιημάτων του: «Αντιλαψίδες».
Το ποίημα αυτό προκαλεί ρίγη συγκίνησης και δε «χορταίνεται», όσες φορές και αν διαβασθεί, γιατί μεταφέρεται ο αναγνώστης στη θέση του ποιητή.
Η λιτή και απέριττη αναφορά μας είναι μνημόσυνο για τον επιφανή Κρητικό, Μιχάλη Καυκαλά, που ετίμησε τη γενέτειρά του και το λειτούργημά του, ως Ιατρός.
Ας απολαύσομε το συγκινητικό ποίημα του αξέχαστου Μιχάλη Καυκαλά.
Βασίλειος Κωνσταντίνου Αποστολάκης
ΑΣ ΕΙΧΕΝ ΕΖΗΕΣ ΜΑΝΑ ΜΟΥ
Ας είχεν έζηες, μάνα μου, κι είντα καλό στο γ-κόσμο,
να σ’ ανεμίζω αζωντανή κι έγνοια γλυκιά να σ’ έχω,
κι ως πρώτας να συχνόρχομαι, να σε θωρώ ν’ αστράφτεις
κι απόξω απού τη μ-πόρτα μας να σε γροικώ να λέεις
«χίλια καλώς εκόπιασες, υγιέ μου ευκησμένε»
και ν’ αγκαλιάζομέστανε στου σοκακιού τη μέση.
Να μπαινοβγώ στο σπίτι μας, να ιδώ νοικοκεράτα
και να φραθώ τσι μυρωδιές κανέλας και βαρσάμου,
τσι μόσκους απ’ τα φούλια σου και τα γαρέφαλά σου
και να γευτώ τσι κόπους σου, χίλια καλολοείδια.
Να θέσω στα σεντόνια σου, απού ‘ναι σα ντα χιόνια,
ολάσπρα κι εφτακάθαρα, διπλομπουγαδιασμένα,
στο μαξελάρι, μάνα μου, το ψιλοκεντημένο,
στο στρώμα με τα πούπουλα τ’ αναφουφουδωμένο,
να νιώσω σα ντον άρχοντα, τον ύπνο να χορτάσω.
Να γνώσω να σ’ ασκιάζομαι να μπαίνεις και να βγαίνεις
κι ωσά ντο γ-κάτη να πατείς στσι μύτες τω μ-ποδιώ σου,
να ιδείς ανε μετάπνισα κι αν είμαι ξυπνημένος.
Να κάτσεις ‘κειά που κείτομαι, στου κρεββαθιού την άκρα
να μου χαϊδές τη γ-κεφαλή και να μου κουβεδιάζεις
κι ως τότες να μ’ αναρωτάς α δυστυχώ στα ξένα
κι ο γεις τ’ αλλού ν’ανοίγομε διάπλατα τη γ-καρδιά μας.
Να σε θωρώ να στένεσαι στα εικονίσματά μας,
το καντηλάκι, απόβραδο, ν’ άφτεις και να θυμιάζεις,
τσ’ Αγίους να παρακαλείς στα ξένα να με βλέπου.
Να φεύγω και να χωστοκλαίς και να μου παραγγέρνεις,
να χαζιρεύγεις λιχουδιές και να τσι κατασταίνεις
και το καλάθι ξέχειλο μ’ ονοστιμιές κι αγάπη
να μου το δίδεις, μάνα μου, μαζί με την ευκή σου,
ευκή κι αγάπη απού κιαμιά στη γης άλλη δεν είναι.
Κι άραγες εδά, μάνα μου, γροικάς τούτα που λέω;
Ακούς τσι τσ’ αναστεναμούς που βγάνω για τα σένα
και το γλυκοκουβέδιασμα, απού συχνά σου κάνω;
Κι άραγες, Θε μου, αφήνου σε στον Άδη απού κονεύγεις
να ιδείς το φέγγος του κεριού, απού σου συχνανάφτω,
τα βουρκωμένα μάθια μου κάθ’ απού συλλογούμαι
πως ζώντας σου δε σου ‘δωκα όσα πολλά σου πρέπα,
μα κι όσα μου ‘δωκες εσύ περίσσα και μεγάλα;
Κι ατζέμπις μου γροικάς εκειά στο γ-κάτω κόσμο απού ‘σαι
το κλάημα μου Χριστόγεννα, Πρωτοχρονιά και Πάσκα
δίχως αγάπη μηδ’ ευκές, ως μ’ είχες μαθημένο;
Είντα καλά πού θα ‘τονε αν είχεν έζηες, Μάνα!
Μιχάλης Καυκαλάς
